Ενημερώθηκε στις 18 Ιουνίου, 2023
Παιδικός Σταθμός: Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσω;
Όταν το παιδί μας πλησιάζει τα 2 του έτη, δυο βασικά ερωτήματα απασχολούν συχνά τους γονείς. Το πρώτο αφορά το αν πρέπει να στέλνουμε το παιδί στον παιδικό σταθμό ή να το κρατάει στο σπίτι η γιαγιά (ή ακόμα οποιοσδήποτε άλλος θα μπορούσε να το απασχολεί στο σπίτι). Το δεύτερο ερώτημα στη συνέχεια αφορά το ποιά ηλικία είναι η κατάλληλη για να στείλουμε το παιδί στον παιδικό σταθμό.
Όσον αφορά το πρώτο ερώτημα θα λέγαμε ότι σχεδόν η πλειονότητα των ερευνών τα τελευταία χρόνια δείχνει ότι τα παιδιά που φοιτούν από μικρά στο σχολείο – παιδικός σταθμός μεγαλώνοντας γίνονται πιο συνεπή, οριοθετούνται ευκολότερα, μαθαίνουν να τρώνε πιο υγιεινά και σωστότερα, οριοθετούν πιο εύκολα τον ύπνο τους, έχουν καλύτερο μαθησιακό επίπεδο, είναι πιο κοινωνικά και φυσικά περισσότερο ανεξάρτητα.
Αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι καλό τα παιδιά να μένουν στο σπίτι με τους παππούδες, ή ότι οι παππούδες δεν αγαπούν τα παιδιά, ή ότι δεν τα μεγαλώνουν σωστά. Απεναντίας, οι παππούδες εξαιτίας της υπερβολικής αδυναμίας που έχουν συνήθως προς τα εγγόνια τους, προσπαθούν να τα βοηθούν και να τα εξυπηρετούν στα πάντα και αυτό είναι που φέρνει σαν επακόλουθο το να τα καλομαθαίνουν και να μην μπορούν στη συνέχεια να οριοθετηθούν εύκολα. Ο ρόλος άλλωστε των παππούδων δεν είναι να μεγαλώνουν τα παιδιά αλλά να τα επισκέπτονται, να παίζουν μαζί τους, να τα πηγαίνουν βόλτες και γενικότερα να αποτελούν γι’ αυτά μια μεγάλη αγκαλιά.
Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημα θα λέγαμε ότι η κατάλληλη ηλικία για να πάει ένα παιδί στον παιδικό σταθμό είναι ή πριν τα 2 χρόνια του παιδιού ή μετά τα 2,5 με 3. Αυτό γιατί τα παιδιά στα 2 τους έτη αρχίζουν να συνειδητοποιούν περισσότερο τον έξω κόσμο και τους κινδύνους που αυτός κρύβει, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα να στρέφονται προς τη μητέρα τους και να προσκολλώνται σε αυτήν. Μετά τα 2,5 με 3 έτη τα παιδιά αρχίζουν και πάλι να ανοίγουν τα φτερά τους προς τον έξω κόσμο και να μην φοβούνται έντονα τον αποχωρισμό από τη μητέρα τους.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι η διαπαιδαγώγηση του παιδιού της προσχολικής ηλικίας πλέον επιβάλλεται να γίνεται από εξειδικευμένο προσωπικό, τις νηπιαγωγούς και τις βρεφονηπιοκόμους στους παιδικούς σταθμούς και στα νηπιαγωγεία και ιδιαίτερα σε εκείνα που λειτουργούν ως κέντρα προσχολικής αγωγής, που εγγυώνται την παροχή των πιο σύγχρονων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, διαθέτουν κατάλληλα διαμορφωμένους και εξοπλισμένους χώρους και είναι στελεχωμένα με το κατάλληλο για τις ανάγκες του παιδιού προσωπικό. Σύμφωνα με τις σύγχρονες ψυχοπαιδαγωγικές αντιλήψεις η κοινωνικοποίηση και πιο συγκεκριμένα η δευτερογενής κοινωνικοποίηση του παιδιού αρχίζει με την είσοδό του στον παιδικό σταθμό και στο νηπιαγωγείο.
Υπάρχουν πολλοί οι οποίοι πιστεύουν ότι το παιδί δεν χρειάζεται ομαδική αγωγή πριν από τα έξι του χρόνια. Όμως έτσι χάνει πολύτιμα χρόνια μέσα στα οποία το παιδί έχει την εκπληκτική ικανότητα να μαθαίνει και να αφομοιώνει γρήγορα όσα του προσφέρονται. Αν συγκρίνουμε παιδιά που πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό θα διαπιστώσουμε ότι υπερτερούν σημαντικά σε όλους τους τομείς απέναντι στα παιδιά που δεν έχουν ακόμα ενταχθεί σε ένα οργανωμένο πρόγραμμα προσχολικής αγωγής.
Το παιδί πρέπει να έχει τη σωστή αντιμετώπιση, φροντίδα και αγάπη στην ευαίσθητη αυτή ηλικία και δεν αρκεί μόνον η εξασφάλιση της ασφαλούς παραμονής του σε έναν χώρο, όπου βρίσκονται και άλλα παιδάκια, αλλά είναι αναγκαίο να διαπαιδαγωγηθεί σωστά. Η προσχολική αγωγή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διάπλαση του παιδιού, καθώς βάζει τα θεμέλια σε μια πολύ ευαίσθητη ηλικία, στην οποία οι εμπειρίες έχουν καθοριστική επίδραση στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του, στην εξέλιξη της μαθησιακής του ικανότητας και γενικότερα στη δυνατότητα του ατόμου να πορεύεται στη ζωή με δύναμη και γνώση.
Η σωστή προσχολική αγωγή έχει σαν στόχο την ισόρροπη και ολόπλευρη ψυχική, σωματική, συναισθηματική και νοητική ανάπτυξη του παιδιού καθώς και την καλλιέργεια των δεξιοτήτων του, που θα οδηγήσουν στη δημιουργία μιας ακέραιης προσωπικότητας, απαλλαγμένης από φόβους και αναστολές, προικίζοντας ταυτόχρονα το παιδί με αυτογνωσία, πειθαρχεία, θάρρος και κριτική σκέψη.
Κωστόπουλος Παναγιώτης
Ψυχολόγος
Υπ. Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών