Ενημερώθηκε στις 7 Μαΐου, 2019
Γενική εισαγωγή ευφυούς γεωργίας
Ευφυής Γεωργία ή Έξυπνη Γεωργία είναι η ολιστική προσέγγιση διαχείρισης της αγροτικής παραγωγής μέσω της αξιοποίησης πολλαπλών πηγών δεδομένων με τη συμμετοχή πολλών ειδικοτήτων όπως γεωπόνων, ερευνητών και γεωργικών συμβούλων. Κύριος στόχος της ευφυούς γεωργίας είναι να υπάρξει μια συνολική προσέγγιση για την εκμετάλλευση του κάθε αγρότη-παραγωγού, η οποία θα αξιοποιεί τον συνδυασμό σύγχρονης τεχνολογίας και επιστημονικής γνώσης και θα προσφέρει βελτιωμένη ποιότητα στα αγροτικά προϊόντα, μείωση του κόστους εισροών και μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Συστηματικές μετρήσεις, παρατηρήσεις και διάφοροι τύποι δεδομένων λαμβάνονται υπόψη και αξιοποιούνται προς όφελος του παραγωγού.[1] Η Γεωργία Ακριβείας είναι ένα σύστημα διαχείρισης αγροκτημάτων το οποίο χρησιμοποιώντας την πληροφορική και τα ηλεκτρονικά εφαρμοσμένα μέσα στη γεωργία, βοηθά τον γεωργό στη λήψη αποφάσεων για την καλύτερη διαχείριση του αγροκτήματος.[2]
Ευφυής άρδευση
Η Ευφυής Άρδευση αφορά στην ορθολογική διαχείριση του νερού, με σκοπό την παροχή στα φυτά της ποσότητας νερού που χρειάζονται, όταν τη χρειάζονται, έτσι ώστε να επιτευχθεί η βελτιστοποίηση της παραγωγής. Με την Ευφυή Άρδευση, ο παραγωγός έχει τη δυνατότητα να ξεκινήσει να ποτίζει λίγο πριν την εμφάνιση υδατικής καταπόνησης στα φυτά και να σταματήσει το πότισμα την κατάλληλη χρονική περίοδο ώστε να μην παρατηρηθεί απορροή των θρεπτικών στοιχείων (λιπασμάτων) και ταυτόχρονη απώλεια νερού σε βάθος μεγαλύτερο από αυτό που εντοπίζεται το ενεργό ριζικό σύστημα των φυτών.[1]
Ευφυής λίπανση
Στόχος της εφαρμογής υπηρεσιών Ευφυούς Γεωργίας στην περίπτωση της θρέψης-λίπανσης είναι η παροχή με ακρίβεια των απαιτούμενων θρεπτικών-στοιχείων (μακροστοιχείων – και ιχνοστοιχείων), τη σωστή χρονική περίοδο και με τον απαιτούμενο τρόπο χορήγησης αυτών (διασπορά, διαφυλλικά, υδρολίπανση, κ.τ.λ.). Βασικά προαπαιτούμενα για συμβουλή λίπανσης ακριβείας, είναι η ορθή δειγματοληψία εδάφους και η εργαστηριακή ανάλυση των φυσικοχημικών παραμέτρων, μακροστοιχείων και ιχνοστοιχείων του ληφθέντος εδαφολογικού δείγματος.[1]
Ευφυής φυτοπροστασία
Η Ευφυής Γεωργία προσφέρει τα μέσα που απαιτούνται για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών των καλλιεργειών με την ανάπτυξη ενός συστήματος προειδοποιήσεων σχετικά με τη χρονική στιγμή εμφάνισης εντόμων και ασθενειών, εξειδικευμένο για τους εχθρούς και τις ασθένειες κάθε καλλιέργειας και προσαρμοσμένο στις μικροκλιματικές συνθήκες κάθε περιοχής. Ένα πρόγραμμα φυτοπροστασίας βασισμένο στην Ευφυή Γεωργία χρησιμοποιεί επιστημονικά μοντέλα τα οποία συσχετίζουν την εμφάνιση ασθενειών και εχθρών με real-time κλιματολογικά δεδομένα που επικρατούν εντός της καλλιέργειας.[1]
Τηλεμετρικοί σταθμοί
Βασικό ρόλο σε ένα μοντέλο Ευφυούς Γεωργίας διαδραματίζουν οι μετεωρολογικοί σταθμοί, που επιτρέπουν την καταγραφή, μέσω κατάλληλων-ειδικών αισθητήρων, των κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν σε μια μικρής έκτασης περιοχή (μικροκλίμα) ακόμη και εντός της καλλιέργειας, όπως θερμοκρασία, σχετική υγρασία, ένταση ηλιακής ακτινοβολίας, ύψος βροχόπτωσης, διεύθυνση ανέμου, διύγρανση φύλλων κλπ., αλλά και άλλων παραμέτρων. Οι αισθητήρες αυτοί μπορεί να βρίσκονται είτε μονίμως εγκατεστημένοι στο χωράφι (π.χ. ως μέρος μετεωρολογικών σταθμών) ή σε κινούμενα αγροτικά μηχανήματα. Τα δεδομένα που καταγράφονται από τους αισθητήρες αυτούς συνδυάζονται με άλλους τύπους δεδομένων και τροφοδοτούν επιστημονικά μοντέλα λίπανσης, άρδευσης και φυτοπροστασίας,με σκοπό την έκδοση συμβουλών για τις αντίστοιχες εργασίες.[1]
Δορυφορικά δεδομένα
Η παρατήρηση της Γης (Earth-Observation-EO) μπορεί να ορισθεί ως η συλλογή πληροφορίας σχετικά με φυσικά, χημικά ή βιολογικά συστήματα με χρήση τεχνολογιών τηλεπισκόπησης, όπως αισθητήρες δορυφόρων ή εναέριων μέσων, οι οποίες όμως συμπληρώνονται από παρατηρήσεις πεδίου και άλλες τεχνικές καταγραφής. Η παρατήρηση της Γης χρησιμοποιείται στον αγροτικό τομέα επειδή μπορεί να εκτιμήσει και να απεικονίσει διαχρονικά και σε πολλαπλές κλίμακες, συνήθως με χρήση δεικτών, διαδικασίες και ιδιότητες της καλλιέργειας. Οι δείκτες αυτοί προκύπτουν μέσα από διαδικασίες μοντελοποίησης, χρησιμοποιώντας δεδομένα που προέρχονται από αισθητήρες, επιτόπιες μετρήσεις, αλλά και καταγραφές που περιγράφουν τις καλλιεργητικές ενέργειες σε επίπεδο εκμετάλλλευσης. Τα μοντέλα αυτά πρέπει να δοκιμαστούν μέσα στον χρόνο, έτσι ώστε να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις, και να ελεγχθεί η επάρκεια τους για το συγκεκριμένο είδος καλλιέργειας, ποικιλίας, τύπο εδάφους, μικροκλιματικές συνθήκες κ.λπ. Από την επεξεργασία των τηλεπισκοπικών εικόνων και μέσα από τη διαχρονική παρατήρηση προκύπτουν διάφοροι δείκτες βλάστησης (π.χ. NDVI) οι οποίοι μπορούν να οπτικοποιηθούν για ευκολία μέσω ενός χάρτη. Ο αγρότης και ο γεωπόνος πεδίου δεν έχουν την ικανότητα να ερμηνεύσουν κατάλληλα και να διαχειριστούν έναν τέτοιο χάρτη ή ένα σύνολο χαρτών, διότι δεν μπορούν να αντιληφθούν και να διαχειριστούν την αβεβαιότητα που υπάρχει. Σε κάθε περίπτωση, ο αγρότης δεν χρειάζεται <<χάρτες με χρώματα>> αλλά έτοιμες συμβουλές, οι οποίες θα παρέχονται έγκαιρα και με τον κατάλληλο τρόπο, ώστε να μπορούν να εφαρμοσθούν άμεσα στην παραγωγική διαδικασία. Τέλος η Ευφυής Γεωργία, παρέχει αυτο το πλαίσιο και επιτρέπει την αξιοποίηση των τηλεπισκοπικών προϊόντων για την έκδοση συμβουλών.[1]
Επιτόπιος έλεγχος
Ο επιτόπιος έλεγχος-παρατηρήσεις, δειγματοληψίες, αναλύσεις, αφορούν τη συλλογή δεδομένων που προέρχονται από παραδοσιακές μεθόδους, όπως επιτόπιες παρατηρήσεις (π.χ. καταμέτρηση εντόμων σε παγίδες), δειγματοληψίες φύλλων ή εδαφοληψίες και αναλύσεις δειγμάτων από τον αγρό (όπως εδαφικά δείγματα, δείγματα φύλλων κ.λπ.) Ο ρόλος των επιτόπιων παρατηρήσεων είναι διπλός καθώς, τροφοδοτούν με δεδομένα τα επιστημονικά μοντέλα, αλλά και επιβεβαιώνουν την ορθότητα και την ακρίβεια των ενδείξεων των μοντέλων αυτών. Επιπλέον πρέπει να επισημανθεί το εξής:
- Ο Σχεδιασμός του μοντέλου
- Πειραματική δοκιμή (του μοντέλου)
- Επιβεβαίωση του μοντέλου
- Εφαρμογή μοντέλου σε διαφορετικές συνθήκες
- Προσαρμογή μοντέλου
- Εφαρμογή μοντέλου σε διαφορετικές συνθήκες
Τέλος, η καταγραφή των δεδομένων στον αγρό μπορεί να γίνεται ακόμη και μέσω των κατάλληλων εφαρμογών για κινητά, που ολοένα και περισσότεροι παραγωγοί χρησιμοποιούν στην καθημερινότητα τους.[1]