Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλόννησου Βορείων Σποράδων είναι το μεγαλύτερο Ευρωπαϊκό θαλάσσιο πάρκο και το πρώτο στην Ελλάδα. Οι προσπάθειες για την προστασία της περιοχής ξεκίνησαν στις αρχές του 1970 αλλά επίσημα ανακηρύχθηκε ως Εθνικό πάρκο το 1992. Στην περιοχή αυτή επιβιώνουν πάνω από 300 είδη ψαριών, 80 είδη πτηνών, πλήθος ερπετών και θηλαστικών, ενώ ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το αγριοκάτσικο των Γιούρων, ο μαυροπετρίτης (το γεράκι του Αιγαίου), ο αιγαιόγλαρος και φυσικά η μεσογειακή φώκια Monachus monachus.
Η μεσογειακή φώκια Monachus monachus πήρε το όνομά της είτε εξαιτίας του σχήματος του πάνω μέρους του κεφαλιού της που μοιάζει σαν να φοράει σκούφο ρωμαιοκαθολικού καλόγερου είτε επειδή προτιμά την απομόνωση. Αναπαρίσταται σε αρχαία Ελληνικά νομίσματα και αναφέρεται σε αποσπάσματα του Ομήρου που την περιγράφουν να λιάζεται σε αμμουδερές ακτές.
Τα παλιά χρόνια είχε ευρεία εξάπλωση σε όλες τις ακτές της Μεσογείου, από τη Μαύρη Θάλασσα έως και τις ακτές του Ατλαντικού, του Μαρόκου και της Μαυριτανίας. Με το πέρασμα του χρόνου εξαιτίας διαφόρων παραγόντων το είδος εξαφανίστηκε σε πολλές χώρες και σήμερα θεωρείται το πιο απειλούμενο είδος στην Ευρώπη.
Γενικά, υπολογίζεται ότι επιβιώνουν σήμερα 400-500 φώκιες και οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι στην Ελλάδα βρίσκονται τα 2/3 του συνολικού πληθυσμού της μεσογειακής φώκιας. Η μεσογειακή φώκια είναι από τα μεγαλύτερα είδη φώκιας στον κόσμο και το μήκος της φτάνει στα 2-3 μέτρα ενώ το βάρος της κατά μέσο όρο είναι 250 kg. Η διάρκεια ζωής της φώκιας δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά, αλλά υπολογίζεται πως είναι περίπου 35 - 40 χρόνια. Το δέρμα της καλύπτεται από κοντό, στιλπνό τρίχωμα με πιο συνηθισμένα χρώματα το γκρίζο ή καφέ στη ράχη με πιο ανοιχτόχρωμη κοιλιά.
Αν θέλετε να δείτε από κοντά τη φώκια Monachus monachus δεν έχετε παρά να επισκεφθείτε το Θαλάσσιο Πάρκο, το οποίο δεν αποτελεί μια "κλειστή" προστατευόμενη περιοχή, αλλά είναι ένα εκτεταμένο θαλάσσιο μέρος 2200 τετραγωνικών χιλιομέτρων! Εκεί ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί ακολουθώντας τους κανονισμούς που έχουν θεσπιστεί για την προστασία του μοναδικού αυτού οικοσυστήματος και να απολαύσει ψυχαγωγικές, εκπαιδευτικές 
και επιστημονικές δραστηριότητες που προσφέρονται.
Τα τελευταία χρόνια στην Αλόννησο πολλοί ιδιώτες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, αλλά και οι ψαράδες της περιοχής, έχοντας κατανοήσει τα οφέλη που έχει η προστασία του εθνικού πάρκου όχι μόνο για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα αλλά και για την τοπική κοινωνία, βοηθούν στη φύλαξη του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου. Η μεσογειακή φώκια δεν είναι πλέον …μονάχη!!
Χρυσάνθη Γαλανοπούλου
